Vogala

fliegan enda swemman

Hebban olla vogala tvene vlugela?
Fliegan olla vogala ovir seo?
Fliegan thusent sprewan saman?
Kunnan strusan fliegan?

Gan olla vogala in hervist na ferro lant?
Kuman olla vogala en lentin withero?

Etan olla vogala wurmas?
Suokan olla vogala bessas?
Krakan olla snavala notas?
Fangan olla swaluwa muggas enda fliegas?
Lustan olla lepala kickara enda viscas?
Drinkan olla vogala watar?

Swemman olla swanon in slotan?
Kunnan olla endala dukelan?
Singan olla merala sconen liedara?
Ruopan olla ulan: huhu?

Makon olla vogala nestas?
Leggan olla kippan wittan eiara?
Stelan olla ekstara ringas?
Fresan olla vogala cattas?

Skitan olla mewan up hoviden?
Etan olla duvan fritas?

© Judy Elfferich

.
DICHTER. 23, ‘De lucht is van de vogels’

 

Dit gedicht staat in DICHTER. 23, ‘De lucht is van de vogels’.

 

 

Caladrius

Caladrius in dertiende-eeuws bestarium, Bibliothèque nationale de France, Latin 14429 (bewerkt door JudyElf)

Lig je in je zwartste nacht,
radeloos en uitgeblust,
buiten menselijk bereik,
komt die vogel aangevlogen.

Hij vliegt door muur en raam,
hij landt bij wie daar wacht,
hij schudt zijn witte veren.
Je zoekt hem met je ogen.

Wie zal genezen kijkt hij aan.
Wendt hij zich af, dan moet je gaan.
De ziekste zieken geeft hij rust,
Caladrius.

© Judy Elfferich

.
Over de mythische vogel Caladrius

.
DICHTER. 16, ‘De wereld staat stil en op zijn kop’

 

Dit gedicht staat in DICHTER. 16, ‘De wereld staat stil en op zijn kop’.

 

 

De tijd vliegt

.
Derde inzending voor de animatiewedstrijd GIF IT UP:

Time flies - animatie: JudyElf, CC by-sa
Allebei keken ze naar de sterren: Nobuko Watanabe in 1995, Christianus Prolianus in 1478. Ik heb goud van hemellichamen uit Prolianus’ Astronomia verwerkt in de (via Europeana gevonden) tekening van Watanabe.

GIF IT UP 2017

Update 27-11-2017:
★  Deze gifanimatie zit bij de winnaars! Bekijk ze allemaal: bit.ly/GIFITUP2017-winnaars.  ★

Ridderpoppenduel

.
Nog een inzending voor de animatiewedstrijd GIF IT UP:

Knight puppet fight - animatie: JudyElf, CC by-sa
Marionettenspel met vechtende riddertjes. Gemaakt van een illustratie uit de Hortus deliciarum, een middeleeuwse encyclopedie van abdis Herrad von Landsperg. (Facsimile-uitgave door Christian Moritz Engelhardt uit 1818. Het origineel, uit ± 1170, is verloren gegaan.) Gevonden via Europeana.

GIF IT UP 2017

Gooi het er maar uit!

.
Ingezonden voor de animatiewedstrijd GIF IT UP:

Spit it out! - animatie: JudyElf, CC by-sa
Sint Franciscus als exorcist. Gemaakt van een illustratie uit: Bonaventura, Vie et miracles de saint François d’Assise (± 1480), gevonden via Europeana.

GIF IT UP 2017

Duizend jaar oud stripverhaal nu als tekenfilm

.
Ik denk dat ik elf was toen ik het Tapijt van Bayeux in het echt zag: een geborduurd strip­verhaal, door­lopend (geen aparte plaatjes, de scènes vloeien in elkaar over), zeventig meter lang.

Het is een beeldverslag van de Slag bij Hastings (1066) en wat daar allemaal bij kwam kijken. Met als ijzer­sterke intro het verschijnen van de komeet van Halley, ten teken dat er iets bijzonders staat te gebeuren. In de boven- en onderrand allerlei kant­tekeningen waarvan de boodschap voor ons (net als bij het werk van Jeroen Bosch, van vierhonderd jaar later) raadsel­achtig is.

David Newton maakte er een animatie van, Marc Sylvan verzorgde de muziek en geluids­effecten.

Over het Tapijt van Bayeux: klik, klik.
Over de Slag bij Hastings: klik.

✒ Magisch recept

Heksen roeren in hun ketel

Schrijfidee met een snufje hekserij

Er zijn dingen die nou eenmaal niet kunnen.
Maar soms denk je: ik wou dat ik kon toveren – dan wist ik wel wat ik zou doen!

Wat zou jij voor elkaar willen krijgen of willen veranderen? (Bijvoorbeeld op het gebied van liefde, schoonheid, talenten, geld, gezondheid, geluk, gemak…)
Kies één wens uit.

✒︎

Schrijf die wens, in één of twee woorden, midden op een groot vel papier.

Maak dan een associatiespin: laat vanuit het midden slierten groeien van de woorden die achtereen­volgens in je opkomen, met cirkels eromheen en pijlen ertussen. Dat is magisch, dat helpt :-)

Als er niets meer komt, begin je een nieuwe sliert. Tot het hele vel vol is.

✒︎

Welke woorden uit je associatiespin brengen je op ideeën voor passende ingrediënten?
Welke bewerkingen passen bij jouw magische doel?

✒︎

Een echt heksenrecept uit de middeleeuwen:

HOE KRIJG JE EEN MEISJE ZOVER DAT ZE IN HAAR HEMD DANST

Men neme wilde marjolein, zuivere oregano, wilde tijm, verbena, myrteblaadjes, samen met drie blaadjes van de noteboom en drie kleine scheuten venkel, een en ander geplukt in de Sint-Jans-nacht, in de maand juni, voor zonsopgang.

Droog alles in de schaduw, vermaal het en haal het door een fijne zeef, en wil men dit aangename spel spelen, blaas dan de pulver in de lucht waar het meisje zich bevindt zodat ze het opsnuift, of laat het haar inhaleren als tabak; effect zal onmiddellijk volgen.

Een beroemde schrijver voegt eraan toe dat het effect des te zekerder zal zijn als je dit ondeugende experiment uitvoert op een plek waar lampen branden die worden gevoed met het vet van hazen of jonge bokjes.

Uit: Wonderlijke geheimen van Albertus Magnus (geciteerd door Julio Cortázar in Reis om de dag in tachtig werelden)

✒︎

Voor extra inspiratie:

– Steek je neus in je kruidenrek of je kruidentuintje. Of bezoek een kloostertuin.
– Raadpleeg de Wikipedia-lijst van wilde planten: klik.

✒︎

De tekst van een recept zit ongeveer zo in elkaar:

Titel: Wat moet het worden en waar is het voor?

– Wat heb je nodig?
– Wat moet je daarmee doen?
– Waar moet je bij de bereiding speciaal op letten?
– Hoe dien je het op? (En eventueel: bij wat voor gelegenheid?)

✒︎

Schrijf op basis van dit stramien je eigen magische recept.

Ik ben benieuwd!
Nieuwsbriefmeisje
Af en toe een schrijfidee in je mailbox?
Meld je aan voor mijn tips & nieuwtjes.

Deel dit schrijfidee gerust met anderen, maar vermeld dan wel mijn naam.
Licentie: CC by-nc-sa. Commercieel gebruik is niet toegestaan.

Met zingen is de
liefde begonnen ♫

Jeroen Bosch, De Tuin der Lusten (fragment)
Jij bent mijn Olla Vogala
het uitje in mijn haringsla
het bitterkoekje in mijn vla
mijn tranenvloed, mijn hartenbloed

Mijn alfa en mijn omega
mijn onmacht en mijn overmoed
de rode mier in mijn beha
de oorzaak van mijn orewoet

Mijn Amor vincit omnia
het veertje op mijn jagershoed
dus zing ik: Harba lori fa
jij bent mijn Olla Vogala

© Judy Elfferich

Poëzieweek 2015: klik.

Twee koningskinderen
(maar dan andersom)

.
Een bekend middeleeuws lied begint zo:

Het waren twee conincskinderen

Van de Griekse oudheid tot nu zijn er nog veel meer gedichten en liederen geschreven over deze twee gelieven. Soms heten ze Hero en Leander, meestal hebben ze geen naam. Maar altijd zijn ze on­bereik­baar voor elkaar doordat er water tussen zit.

Dat heb ik omgedraaid: de konings­kinderen zijn hier zee­meer­mensen, ze wonen in het water en worden gescheiden door een berg.

Twee koningskinderen, illustratie © Yella Roth

TWEE KONINGSKINDEREN

Er waren twee koningskinderen
die misten elkaar zo erg:
ze konden niet samen zwemmen
want tussen hen stond een berg.

Waar blies zij op? Een kinkhoorn,
een zeeschelp zoet van toon,
om hem de weg te wijzen,
die jonge koningszoon.

De berg van zand en stenen
was hard en steil en droog.
Daar liep hij op zijn handen
de lange weg omhoog.

Zo klom hij naar de top toe;
daar was het smorend heet
met dikke zwarte rook die
hem in de ogen beet.

En zij, de koningsdochter
met lokken lang en blond,
zij zette vol verlangen
de kinkhoorn aan haar mond.

Maar ai! een vinnig viswijf,
jaloers op haar geluk,
dook op vanuit de diepte
en sloeg de kinkhoorn stuk…

Lees verder

© Judy Elfferich

Deze herdichting staat in BoekieBoekie 95: ‘Koningskinderen’.
Oorspronkelijke versie: klik.

Ferguut als prentenboek

Illustratie Ferguut - © John Rabou, all rights reservedIllustratie Ferguut - © John Rabou, all rights reserved
Ben je weleens in het Land van Ooit (✝ 2007) geweest? Dan ken je de tekenstijl van John Rabou. Als Opperhoftekenmeester portretteerde hij daar Ridder Graniet, Sap de Aardwortel, Rak de Reiger, de Luie Lakei en alle Ooitse zwanen.

Tegenwoordig werkt John aan een nog grootser project: hij illustreert de Ferguut, een dertiende-eeuwse ridderroman uit de Arthurcyclus. Daar is maar één Nederlandstalig handschrift van bewaard gebleven.

De belevenissen van Ferguut lijken wel wat op die van Parcival. Een wereldvreemde boerenzoon schopt het tot ridder aan Arthurs hof. Maar in plaats van de heilige Graal is het doel van Ferguuts queeste: Galiëne, de schoonste aller vrouwen. (Ook de Oudfranse Fergus, waarop de Ferguut is gebaseerd, parodieert al Chrétien de Troyes’ Perceval ou le conte du Graal.)

Het levendig en sappig vertelde verhaal zit vol sprookjesachtige elementen. Helaas bevat het handschrift (behalve versierde initialen en één miniatuur, in de allereerste beginletter D) geen illustraties. John besloot: dan maak ik die maar zelf.

Na vele jaren research en tekenen is hij een eind op streek. Binnenkort komt de Ferguut (hertaald voor kinderpubliek door Ingrid Biesheuvel) uit als prentenboek.
Je kunt voorproefjes bekijken, en alvast een exemplaar bestellen, op het weblog Ferguut geïllustreerd.

Over Ferguut:
Wikipedia
literatuurgeschiedenis.nl
Nederlandse Volksverhalenbank