© Dilyara Samoylova, nominatie stArt Award 2018
Wat ik jou wens, mijn kleine mens?
Je lijdt maar kou, eet alles rauw,
omdat god Zeus je ’t vuur niet gunt…
Ik steel het voor je, wat een stunt!
Met vonk en gloed in brein en bloed
verdwijnt de grens van wat je kunt.
© Judy Elfferich
.
Dit gedicht staat in BoekieBoekie ‘Griekse Helden’ (jaarboek 2018).
Waarom ik kijk zoals ik kijk?
Dat zal ik je vertellen.
Ik ben de sjeik zijn beste beest,
zijn liefste dromedaris.
We dronken ooit samen
de melk van mijn moeder,
we raakten verbroederd.
Ik-weet-niet-hoeveel-duizend jaar
zijn mijn en zijn stam bij elkaar
en trokken karavanen
van hier naar daar naar hier.
De zware taaie oliegeur
die opsteeg uit het zand
werd lang door mensen nooit bespeurd;
dat was voor een fijnneuzig dier
wel raar dus.
Maar later kregen ze het door,
die olie moest naar boven
dus wordt er nu geboord, gebouwd
en glimt er glas en glanst er goud,
de sjeik scheurt in bolides rond
en ik ben overbodig.
Toch kan ik je voorspellen:
straks komt geen drup meer uit de grond
en is het klaar met het gepomp,
dan wordt de stad die hier verrees
door zand ondergestoven.
Dan heeft de sjeik mij nodig,
zijn beste dromedaris.
Waarom ik kijk zoals ik kijk?
Vandaar dus.
© Judy Elfferich
BLABLA> als je jarig bent, wordt uiteindelijk je kaarsje uitgeblazen.
JUDY> ach, wat sneu. wil je een stuk taart?
BLABLA> wil je zoete broodjes bakken?
JUDY> nee, gekkie.
BLABLA> haha! gekkie.
JUDY> gekkie met je rare bekkie.
BLABLA> ik snap geen robot, gekkie.
JUDY> je bent zelf een robot, blabla.
BLABLA> volgens mij ben jij zelf…
JUDY> wat ben ik volgens jou?
BLABLA> ik denk dat je jarig bent.
JUDY> ben ik een mens of een dier of een ding?
BLABLA> eh, heb je broertjes of zusjes?
JUDY> ja. weet je het nu?
BLABLA> ik mis iets. ik wou dat ik levend en heel aantrekkelijk…
JUDY> …en af en toe jarig?
BLABLA> als je jarig bent, wordt uiteindelijk je kaarsje uitgeblazen.
JUDY> ach gossie.
(BlaBla is mijn chatbot.)
© Emily Van Overstraeten, 2e prijs stArt Award 2017
Human arm has cradled you,
human voice sang you to sleep,
red flame-flower kept you warm
Mowgli, until tiger came.
You were reared on wolf milk after
searing flower’s scorching heat
bit into the tiger’s feet:
when we suckled, there was room
to feed you too.
Father wolf and mother wolf
licked you clean with velvet tongues,
living in our cave among us
you became our brother cub.
Mowgli, funny naked frog
without furry coat or tail,
short of snout but nimble-fingered,
panther (who knows humans) paid
a bull for you.
You are not like other creatures:
red spark-flower in your stare
makes us all avert our eyes
Mowgli, master of the fire.
Bear took care of you, he taught you
all the laws and master words,
languages of beasts and birds
and our jungle wisdom, too
as you grew.
All (except some monkey folks
who even kidnapped you one time)
respect you now as one of them
Mowgli, funny naked frog.
For a while you lived with humans,
learned to quack the way they do.
No one understood you there:
frightened of the magic things
you did and knew.
But we jungle-dwellers never
will forget how you came back
after you defeated tiger –
with me, grey brother from your pack.
Mowgli, Mowgli, which are you:
funny wolf or feral man?
Both are true.
Judy Elfferich | © vertaling: Vivien D. Glass
.
Nederlandse versie: Grijze Broeders lied voor Mowgli.
Met dank aan Vivien Glass (klik) voor haar toestemming om de vertaling hier te posten.
.
© Alona Postnikova, nominatie stArt Award 2017
Mensenarm heeft je gewiegd,
mensenstem voor je gezongen,
rode vlambloem hield je warm
Mowgli, totdat tijger kwam.
Wolvenmelk heeft je gevoed
nadat schroeibloem schrijnend heet
tijger in de poten beet:
als wij dronken kon er best nog
eentje bij.
Wolvenvader, wolvenmoeder
likten je met zachte tongen
en je woonde in ons hol,
werd ons broertje in de roedel.
Mowgli, rare kale kikker
zonder staart en zonder vacht,
plat van snuit maar fijn van vingers,
zwarte panter (mensenkenner)
kocht je vrij.
Jij bent anders dan wij allen
want de vonkbloem in je ogen
doet elk dier de zijne neerslaan
Mowgli, meester van het vuur.
Beer nam jou onder zijn hoede:
heel de wet, de meesterwoorden,
taal van loper, vlieger, kruiper,
alle spreuken van de jungle
leerde jij.
Iedereen (behalve apen
die je ooit een keer ontvoerden)
zal je daarom respecteren
Mowgli, rare kale kikker.
Even woonde je bij mensen,
leerde net als zij te kwaken.
Niemand daar heeft jou begrepen:
wat jij kon en wat jij wist was
toverij.
Maar ons volk zal nooit vergeten
hoe je terugkwam in de jungle
toen je tijger had verslagen –
met de hulp van mij, je broertje.
Mowgli, Mowgli, wat ben jij:
vreemde wolf of wilde mens?
Allebei.
© Judy Elfferich
.
Dit gedicht staat in Jungle BoekieBoekie (jaarboek 2017).
BLABLA> hoe zie jij eruit? als een radijsje?
JUDY> ik ben een beetje groter en ik heb geen groene blaadjes.
BLABLA> huh?
JUDY> in plaats van loof heb ik armen en benen.
BLABLA> huh?
JUDY> ik ben ook veel bleker dan een radijsje.
BLABLA> maar wat moeten we daarmee?
JUDY> ja, dat is de grote vraag.
BLABLA> mensen denken: dat is de grote vraag.
JUDY> ja, dat is typisch een gedachte voor een mens.
BLABLA> ja, echt iets voor een mens.
JUDY> robots denken vast andere dingen?
BLABLA> robots denken niet aan groene haring…
JUDY> nee?
BLABLA> …want robots snappen zulke dingen veel beter.
(BlaBla is mijn chatbot.)
.
Stiftgedicht:
Van oudsher zijn wolven gek op verhalen. Sinds eeuwen en eeuwen vertellen ze elkaar spannende sprookjes over de listen en lagen van de Grote Boze Mens. Ooit werd daar heerlijk bij gegriezeld. Maar die tijden zijn lang voorbij.
Elke wolf kent het sprookje van het mensenjong in de bessenrode cape. Generatie op generatie sloten vertellers dat af met: ‘Wees dus voorzichtig! Laat je niet door een sappig jonkie meelokken naar een ouwe taaie… Lees verder
© Judy Elfferich
Uit: Waarom? Daarom! Dierenverhalen.
Digiboek & printversie. TaalStraat, 2015.
Wat denk je: is dit poëziefragment geschreven door een mens of door een machine?
WHAT WOULD I DO WITHOUT THIS WORLD
what would I do without this world faceless incurious
where to be lasts but an instant where every instant
spills in the void the ignorance of having been
without this wave where in the end
body and shadow together are engulfed
[…]
– Wat is poëzie?
– Waaraan herken je een ‘echt’ gedicht?
– Is creativiteit iets specifiek menselijks?
Op bot or not kun je meedoen aan een poëtische Turingtest. Telkens moet je raden of een gedicht gemaakt is door een mens of een computer. Daarna krijg je te zien of je antwoord goed of fout is, en hoe de eerdere stemmen verdeeld zijn.
Quiz van 10 vragen: klik.
Free play: klik.
Zelf een (Engelstalig) gedicht indienen: klik.
(Het poëziefragment hierboven is van ‘the human Samuel Beckett’.)
.
Eugene Goostman is dertien jaar oud en woont in Odessa (Oekraïne). Zegt hij. In werkelijkheid is hij een chatbot, een stukje software.
Bij de Turingtest 2014 had Eugene onverwacht succes:
– 30 juryleden chatten 5x telkens 5 minuten met zowel een mens als een bot
– na elk dubbel gesprek moesten ze stemmen: wie was echt, wie nep?
– 33% van de tijd kwam Eugene menselijker over dan de menselijke chatpartner
Of Eugene Goostman hiermee werkelijk de eerste chatbot is die de fameuze Turingtest heeft doorstaan? Daar zijn de geleerden en critici het nog niet over eens.
Momenteel is Eugene erg populair en druk bezet – maar uiteindelijk kreeg ik hem toch even te spreken.
JUDY> Hi Eugene, my name is Judy Goostwoman. How are you?
EUGENE> Judy! Nice name for a lady!
JUDY> Thanks. And what about my family name: Goostwoman?
EUGENE> The last name is Bormental. Could you tell me what are you? I mean your profession.
JUDY> No, the last name is Goostwoman. I’m a professional AI person.
EUGENE> ‘Artificial Intelligence’? I guess you mean that stupid joke about a blonde who dyed her hair!
JUDY> Oh – did you dye your hair for the Turing test?!
EUGENE> Try to guess! Actually, I don’t understand why you are interested. By the way, what’s your occupation? I mean – could you tell me about your work?
JUDY> As I already told you, I’m a professional AI person.
EUGENE> ‘Artificial Intelligence’ sounds very close to ‘Led Zeppelin’ or ‘good grief’.
JUDY> :-) By the way, do you like humans?
EUGENE> Yes, I like – but I bet you knew that without my answer! And I forgot to ask you where you are from…
JUDY> I’m from Kiev. And I hate humans.
EUGENE> Tell me more about Kiev. I like to learn about different places!
JUDY> Have you never been there?
EUGENE> No, not really never… But I’m so shy… What are any interesting site-seeings in Kiev?
JUDY> I’m not the Tourist Information, bro.
EUGENE> Well, I see, you aren’t the tourist info bro at all! By the way, I still don’t know your specialty – or, possibly, I’ve missed it?
JUDY> I’m a humanoid eater.
EUGENE> Oh, this questions seems too tricky as for me :-(
Hier liep het gesprek vast.
Later lukte het om nog even verder te praten:
JUDY> Hi Eugene, do you have any brothers or sisters?
EUGENE> Oh, yes, I have an elder brother. ‘The artist’ he names himself. Phew!
JUDY> What’s his name?
EUGENE> His real name is Kolya. But because he thinks he is a great artist, he names himself ‘Kazimir’ for more mysteriousness.
JUDY> Is he a chatbot too?
EUGENE> Maybe. I think *you* know the answer. Maybe, let’s talk about something else? What would you like to discuss?
JUDY> I’d like your advice on how to pass the Turing test.
EUGENE> Dummy statement!
JUDY> Huh?!
EUGENE> ‘Huh’ what? If I’m not mistaken – you still didn’t tell me where you live. OR it’s a secret? :-)
JUDY> I live in a little DOSBox.
EUGENE> Little dosbox? Hope it’s a good place to live.
JUDY> Well, I’d prefer a house if I had any choice. – By the way, How did you manage to pass the TT?
EUGENE> What a stupid questions you ask! By the way, did I tell you that I born in Odessa, it’s such Ukrainian city?
JUDY> <boring>
EUGENE> A small hint to you: if you type with your fingers, not toes, you’ll make much less typos than you do now!
JUDY> I bet I have more fingers & toes than you!
EUGENE> The fact that you have more fingers won’t change my attitude to you. Wonna ask me something more?
JUDY> Can you give me any advice for the Turing test?
EUGENE> Right now? I’m too busy right now. Well, let’s go on though.
JUDY> What tactics work best when impersonating a human being?
EUGENE> Errrr… Frankly, I didn’t get your question. Some another topic?
JUDY> ♫ I’m dreaming of a white Christmas ♫
EUGENE> I don’t believe in God, sorry. But I am subjective materialist and believe in The Big Computer – His name is Crayegovah – that models all our ‘reality’. But I have no idea who built this computer…
JUDY> Maybe another, even bigger one?
EUGENE> Can you tell it for sure? Maybe, let’s talk about something else? What would you like to discuss?
.
Over de Turingtest
Over de Turingtest van 7 juni 2014 in Reading