Smartlap

dagboek van tante Nel

Dit is de zakdoek van oudtante Nel.
Daarmee zwaaide zij lang geleden
haar vrijer vaarwel op ’t station van Schiedam,
toen die met een ander ging trouwen.
Ene Henk, die haar diep heeft gekrenkt.

Ze wist niet wat haar overkwam
want Nellie geloofde wat hij haar beloofde
maar nee, ze kon niet op hem bouwen.

O zakdoek, lap der smarten!
Geborduurd met blauwe harten
zit hij in haar dagboek gevouwen,
van ziltige tranen doordrenkt.

Nel ligt op sterven, nog steeds in Schiedam.
Ze is altijd allenig gebleven
en nooit van haar leven heeft zij hem vergeven,
die huichelaar Henk.

O zakdoek, lap der smarten!
Geborduurd met blauwe harten
zit hij in haar dagboek gevouwen,
van ziltige tranen doordrenkt.

© Judy Elfferich

IJ-blues

verdronken fiets - foto: Stuart Crawford @ Flickr, CC by-nc-nd

Op de bodem van ’t IJ ligt een bootje dat zonk,
en roestige wapens en geld en juwelen.
Op de bodem van ’t IJ ligt een mens die verdronk,
op de bodem van ’t IJ ligt leed van zovelen.

Op de bodem van ’t IJ voeden derrie en drab
een daar in de diepte gedijend gewas.
Naar de bodem van ’t IJ voert de uiterste stap
van mensen wier levenspijn nimmer genas.

Langs stenen in ’t slik glippen grauwe beesten,
uit een rioolpijp welt smurrie en gif.
Een ring, toen het uitging wild weggesmeten,
een afgerukt been uit de schroef van een schip.

En een naamloos kind, uit de schoot verstoten;
onwelkom, verwenst, moest het maar weg.
Wat Amsterdam uitkotst in zijn goten,
op de bodem van ’t IJ komt het terecht.

O barmhartig IJ, jij legt lijken te slapen
in een bedje met lakens geweven van slijk.
Vullisrivier zonder boei of haven,
jij wiegt ons van veerpont tot dodenrijk.

Ontvang de schooiers, ontvang de meiden,
ontvang de zuiplap, ontvang de gek;
laat al hun gesnik met je slaapliedje deinen,
en breng dan hun ziel tot rust in je drek.

Op de bodem van ’t IJ ligt een bootje dat zonk,
en roestige wapens en geld en juwelen.
Op de bodem van ’t IJ ligt een mens die verdronk,
op de bodem van ’t IJ ligt leed van zovelen.

Maurice Magre (1877-1941) | © vertaling: Judy Elfferich
.

Bekroning mini-vertaalwedstrijd Nederland Vertaalt 2020.
☆  Dit is een verbeterde versie (regel 5 + 7 aangepast).
Ook bekroond: de vertaling van Oda Visser en die van Harriet Westrate.

.

De oorspronkelijke tekst:
.

COMPLAINTE DE LA SEINE
(in 1934 op muziek gezet door Kurt Weill)

Au fond de la Seine, il y a de l’or,
Des bateaux rouillés, des bijoux, des armes…
Au fond de la Seine, il y a des morts…
Au fond de la Seine, il y a des larmes…

Au fond de la Seine, il y a des fleurs
De vase et de boue, elles sont nourries…
Au fond de la Seine, il y a des cœurs
Qui souffrirent trop pour vivre la vie.

Et puis les cailloux et des bêtes grises…
L’âme des égouts soufflant des poisons…
Les anneaux jetés par des incomprises,
Des pieds qu’une hélice a coupés du tronc…

Et les fruits maudits des ventres stériles,
Les blancs avortés que nul n’aima,
Les vomissements de la grande ville,
Au fond de la Seine il y a cela.

Ô Seine clémente où vont des cadavres
Au lit dont les draps sont faits de limon.
Fleuve des déchets, sans fanal ni havre,
Chanteuse berçant la morgue et les ponts.

Accueill’ le pauvre, accueill’ la femme,
Accueill’ l’ivrogne, accueill’ le fou,
Mêle leurs sanglots au bruit de tes lames
Et porte leurs cœurs parmi les cailloux.

Au fond de la Seine, il y a de l’or,
Des bateaux rouillés, des bijoux, des armes…
Au fond de la Seine, il y a des morts…
Au fond de la Seine, il y a des larmes…

♫ Op het Drs. P-plein ♫

.
of: Het dieet ener deerne

Deerne

Op het Drs. P-plein
keken zij elkander aan
Innig fonkelden hun ogen
in het bleke licht der maan

En de knaap sprak tot de deerne:
‘Schat kom mee, ik hou je vrij
Ik trakteer op schorseneren
knolraap, lof en verse prei’

Doch de deerne zei bedremmeld
(in heur ooghoek blonk een traan):
‘Neen, op doktersvoorschrift eet ik
slechts komkommer en banaan’

Somber klom hij op zijn brommer
en verzoop zich in de gracht…
Over ’t Drs. P-plein
dwaalt de deern nog elke nacht

© Judy Elfferich

naambord Drs. P-plein
(Op 24 augustus, zijn geboortedag,
is een deel van het Oudekerksplein
in Amsterdam door een schare fans
omgedoopt tot Drs. P-plein.)

♫ Liefdessmart & levensleed ♫

.
Gouden tijden beleven dankzij zwarte bladzijden?
Schrijf en zing je eigen smartlap of levenslied!
Huilend ventje Bragolin
Deze zijn gemaakt door cursisten Creatief schrijven in Breda:

Je liet me toen gaan, het stond in de sterren
Mijn toekomst lag daar, daar moest ik zijn…

Lees verder

♫ Smartlap

Jongetje met sneeuwpop (foto: TheirHistory / Philip Howard @ Flickr, CC by-nc-sa)
DIE SNEEUWPOP WAS VROEGER JE VADER

Mam, er staat buiten een man bij de heg
Al uren en uren en uren
Staat die kerel daar naar me te gluren
Zo roerloos en star in de sneeuw
En hij zegt niks terug als ik klootzak naar hem schreeuw
Wat doet die man bij onze heg, mam?
Wat doet ie bij onze heg?

Die sneeuwpop was vroeger je vader
Ooit zong hij je ’s avonds in slaap
Hij woonde toen hier bij ons binnen
En daar buiten liep een schaap

Mamma, die man is nog altijd niet weg
Al weken en weken en weken
Krijg ik hem niet weggekeken
Hij staat maar te staan in de modder
En hij zegt er niks van als ik klodders naar zijn kop gooi
Wanneer gaat die man daar nou weg, mam?
Wanneer gaat ie daar nou weg?

Die sneeuwpop was vroeger je vader
Je mam heeft hem buitengezet
Hij smakte altijd bij het eten
En vroeg zoveel ruimte in bed

Mamma, die man staat nog steeds bij de heg
Al jaren en jaren en jaren
Staat die kerel daar naar me te staren
Zo ijzig en bleek in het gras
En hij zegt niet eens foei als een hond tegen hem aan plast
Waarom gaat die man daar niet weg, mam?
Waarom gaat ie daar niet weg?

Die sneeuwpop was vroeger je vader
Hij was mamma’s minnaar en held
Nee, haal hem in godsnaam niet binnen
De kans is te groot dat ie smelt

Die sneeuwpop was vroeger je vader
Soms drupt langs zijn wortel een traan
Zolang als jij zijn kleine meid blijft
Zal hij voor jou pal blijven staan

© Judy Elfferich

.
Nu nog een melodie…