.
Ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van Dylan Thomas heb ik een poging gedaan om zijn beroemdste gedicht te vertalen.
.
GA NIET DIE GOEDE NACHT IN ZONDER STRIJD
Ga niet die goede nacht in zonder strijd,
luid hem met vuurwerk uit, de oude dag;
raas, raas wanneer het laatste licht verglijdt.
Wie wijs werd en beseft: zwart wint altijd,
mijn woord verwekt geen flits of donderslag,
gaat niet die goede nacht in zonder strijd.
Wie goed doet en met hoop zijn pad plaveit
maar broze daden niet meer dansen mag,
raast, raast wanneer het laatste licht verglijdt.
Wie wild de zon ving, zingend haar berijdt
en laat pas ziet: haar hindert mijn gedrag,
gaat niet die goede nacht in zonder strijd.
Wie, ernstig eraan toe, het licht al kwijt,
verblind wordt door een oog met sterrenlach,
raast, raast wanneer het laatste licht verglijdt.
En jij, mijn vader, bijna uit de tijd,
vloek, zegen mij met tranen, luid beklag.
Ga niet die goede nacht in zonder strijd.
Raas, raas wanneer het laatste licht verglijdt.
Dylan Thomas (1914 – 1953) | © vertaling: Judy Elfferich
.
Do not go gentle into that good night
Over de versvorm villanelle
regel 2 suggereert het tegenovergestelde van wat de dichter bedoelt.
regel 3: niet zomaar razen maar TEGEN de duisternis
regel 4: zwart is niet toereikend waar duisternis wordt bedoeld.
regel 8: iets dansen? en waar zijn de golf en de baai?
regel 11: hindert haalt het niet bij bedroeven of leed doen.
regel 14: blindheid verkeert juist in zijn tegendeel in die regel.
regel 16: uit de tijd klinkt hier als een verwijt (misplaatst als woorspeling)
In de villanelle klinken de herhaalde regels steeds gelijk, varianten verstoren de opzet (werkwoorden met een d of een in de stam verhelpen het probleem).
Wat een verrassing, zulk uitgebreid commentaar!
Hartelijk dank. Ik ben benieuwd naar uw aanpak en keuzes bij deze poëtische puzzel.
Bij een volgende poging zal ik uw opmerkingen zeker ter harte nemen.
In elk geval regel 8 moet heel anders, maar hoe kun je hier het woordspel recht doen?
Wat u schrijft over regel 2 begrijp ik niet goed.
‘Uit de tijd’ (regel 16) is absoluut niet als verwijt of woordspeling bedoeld. Willem Wilmink gebruikte deze Twentse uitdrukking regelmatig; na zijn dood stond in de advertentie: ‘Onze lieve Willem is uit de tijd gekomen.’