Dichten voor 4 mei

.
Begin dit jaar gaf ik op twee scholen workshops in het kader van de wedstrijd ‘Dichter bij 4 mei’.
De meeste leerlingen schreven het eerste gedicht van hun leven, het onderwerp was: herdenken.

De teksten van de finalisten komen in een bundel van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
De vier winnaars lezen hun gedicht voor bij de herdenkingsplechtigheden dit jaar in Amsterdam, Amersfoort, Westerbork en Vught.

.
TIJDMACHINE

Het leven is een zandloper
Het zand loopt erdoorheen
De tijd gaat dringen

De spullen moeten gepakt worden
We gaan hier ver vandaan
Heel ver weg

We gaan door de tijdmachine
We gaan zo snel
Het verleden is vergaan

Damian van Riel
(Frater van Gemertschool, Tilburg)

.
Meer gedichten uit de 4-mei-workshops

Stiftgedichten in Middelburg

.
Ter afsluiting van het leesbevorderingsproject Bazar organiseerde de Zeeuwse Bibliotheek een feestelijke middag met o.a. workshops rappen, theater en storyboard tekenen.

Bij mij gingen vier groepen vmbo-brugklassers enthousiast aan de slag met dikke zwarte viltstiften, kranten en afgeschreven boeken.

Leuk artikel daarover in de Provinciale Zeeuwse Courant:
Stiftgedichten PZC 8 juni
[Klik in knipsel voor vergroting]

Jezelf uitdagen

 
Leren. Waar doe je dat, wanneer en waarom?

Vooral op school, omdat alles en iedereen je daar prikkelt tot leren en studeren? Of vooral daarbuiten en daarna, omdat je zelf iets wilt uitzoeken, onder de knie krijgen of maken?

Stuart McMillen tekende zijn ervaringen met formeel en informeel leren:
2009-12-Challenged-card
[Cartoon opent bij aanklikken]

Oom Borneo en de Cito-toets

.
Zo’n 154.000 kinderen hebben vorige maand met frisse tegenzin een stukje gelezen van mijn verhaal Oom Borneo de eetpiraat. Dat zat namelijk in de Cito-toets, in het onderdeel Taal (begrijpend lezen) op de eerste toetsdag.

En wat voor vragen verzinnen de mensen van het Cito dan bij zo’n verhaal?
Dit vind ik wel een grappige:


Taak Taal 1
Opgave 14

Welke van onderstaande zinnen uit de tekst is eigenlijk overbodig?

A
Vanmiddag heeft oom Borneo zich verslikt in een oester. Het klinkt niet opzienbarend. Maar dat is het wel. Want het was de laatste keer dat hij zich verslikte.

B
Toen was hij dood. En dat is-ie nu nog. Geloof het of niet: oom Borneo is dood.

C
We waren er zo aan gewend dat hij zich ergens in verslikte, of flauwviel, of opeens krom lag van de spit. Altijd gebeurde dat in een restaurant. En altijd vlak voordat de rekening kwam.

D
Nee, het was de verdroogde vogelspin uit de tropische verzameling van tante Roos. (Inmiddels weet ik hoe slim dat was. Want zulke spinnen komen in de haven soms levend uit een tros bananen gekropen.) Daar lag die griezel al op mijn bordje. In de slagroom.

Vandaag zijn de uitslagen van de toets bekendgemaakt.
Op de website van het Cito staan voorbeelden van heel makkelijke en heel moeilijke vragen. (De vragen bij mijn tekst zaten blijkbaar ergens daartussenin, want die staan er niet bij.)

Veel kinderen hadden moeite met deze Google-vraag:


Taak Studievaardigheden 1
Opgave 1

Alice wil naar de kapperszaak waar haar tante werkt om haar haar te laten knippen. Ze wil aan haar tante vragen of ze volgende week kan komen.
Alice zoekt op de website ‘Het Telefoonboek’ naar het telefoonnummer van haar tantes werk. Ze weet het volgende over haar tante:
   Naam: Mevrouw Groen
   Werk: Kapperszaak ‘Koppie koppie’
   Adres: Jasmijnstraat in Groningen
Welke combinatie van zoekwoorden moet Alice op de website intypen om het telefoonnummer van haar tante te vinden?

A   Groen en Groningen
B   Groen en Jasmijnstraat
C   Kapperszaak ‘Koppie koppie’ en Groningen
D   Kapperszaak ‘Koppie koppie’ en Jasmijnstraat

Het Cito zegt hierover:
Dit was de moeilijkste opgave van het onderdeel Studievaardigheden.
Om een afspraak te maken bij de kapperszaak van haar tante moet Alice de woorden Kapperszaak ‘Koppie koppie’ en Groningen intikken op de website. 51 procent van alle kinderen wist dat het goede antwoord C was.

.
Zo zie je maar weer: goed googelen is minder makkelijk dan het lijkt!

(Het oom-Borneo-verhaal komt uit de bundel Goed fout!. Niet meer in de handel, nog wel te leen bij de bibliotheek.)

Aan tafel!

.
Schrijfworkshops voor de basisschool over ‘eten en snoepen’, het thema van de komende Kinderboekenweek:

REUZENPANNENKOEK MET STROOP onder- en middenbouw
We beginnen met een voorleesverhaal over een reuzenpannenkoek.
Daarna tekenen de kinderen zelf reuzenpannenkoeken. Ze knippen hun pannenkoek uit en versieren hem, afhankelijk van de schrijfvaardigheid, met een ‘stroop’-tekening, hun naam, of een korte ‘stroop’-tekst.

SPAGHETTIVERHAAL middenbouw
Eerst lezen we een verhaalfragment waarin iets bijzonders gebeurt met spaghetti. Dan gaan we samen verder verzinnen over spaghetti: wat kun je ervan maken, ermee doen?
De kinderen maken een tekening bij Judy’s verhaal of bij hun eigen spaghettiverzinsel. Degenen die dat al kunnen, schrijven er een korte tekst bij.

SNOEPVERPAKKING midden- en bovenbouw
Chocokikkers, ballonbruisballen en smekkies in alle smaken – die kennen we al.
Maar snoep is er natuurlijk nooit genoeg. De kinderen gaan nieuwe soorten snoep bedenken. Ze schrijven een reclametekst en ontwerpen de snoepverpakking.

WOORDWOLK midden- en bovenbouw
Wat eten de kinderen het liefst? En wat lusten ze echt niet?
Van hun antwoorden op die vragen maken we online een woordwolk. De grootte van elk woord in zo’n wolk geeft aan hoe vaak het voorkomt. Samen bepalen we lettertype, indeling en kleur. Tot slot bespreken we de uitslag.
Niet lekker
[Klik op plaatje voor vergroting]

SMS-GEDICHTEN bovenbouw
Een sms-bericht heeft maximaal 160 tekens, een sms-gedicht heeft er precies 160.
Op www.precies160.nl kun je 160’jes schrijven en die meteen publiceren. De site heeft een aparte afdeling voor kinderen en jongeren. Aan de hand van een speelse schrijfopdracht maken de kinderen 160’jes over eten en snoepen.

Meer schrijfworkshops
Stichting Schrijvers School Samenleving

Kinderpersbureau

 
De griezelkrant van BBS De Kameleon krijgt een vervolg!
In maart gaat het Bossche Kinderpersbureau van start. Met kinderen van verschillende scholen gaan Huub Smits, Trude Verboom en ik thema­kranten maken. Het worden kranten in kleur, in tijdschrift­formaat. Ze komen ook op het internet te staan.
Suus & Roos lezen De Griezelgraaf
Suus en Roos van Rijk lezen De GriezelGraaf.

Taalkr8! & liefde

 
Steeds meer vmbo-scholen organiseren een Taalkr8!-dag.
Zo’n dag is een feestelijk spektakel, met allerlei activiteiten om het plezier in taal te stimuleren.

Op 21 november maakte ik er voor het eerst een mee, op De Rotonde in Breda. Rappers van de Rock Academy en alfabetiseringsambassadeurs leidden de dag in. Daarna waren er allerlei workshops voor de leerlingen: schrijven, illustreren, vertellen, rappen, website/weblog maken, solliciteren, interviewen voor de radio…

In mijn precies-160-workshops was het thema: liefde. Derdeklassers schreven over eigen ervaringen of lieten zich inspireren door foto’s.

Twee sms-gedichten van hen waarin iets bijzonders is gedaan met de vorm (klik op afbeelding voor vergroting):
160 Jan van Zuilen
Jan van Zuilens tekst loopt rond: het verdriet gaat nooit over.

160 Thomas van der Boon
Thomas van der Boon maakt met stippeltjes de stilte zichtbaar.

Eén workshopdeelnemer heeft vanaf die Taalkr8!-dag een lichte 160-verslaving ontwikkeld.
Bijna elke dag staat er van hem een nieuw sms-gedicht op www.precies160.nl.

www.taalkr8.nl
www.sss.nl

Poëzieworkshops voor de basisschool

.
Nieuwe workshops die aansluiten bij het thema van de komende Kinderboekenweek:

RAADSELRIJMEN  voor groep 4, 5
Eerst doen we een raadspelletje. Wat voor ding zit er in de doos? Dan gaat ieder kind schrijven over een zelfgekozen ding… maar zonder te verklappen wat het is. Herhaling en variatie brengen ritme en spanning in zo’n raadseltekst. Laat je gedicht aan iemand lezen en kijk of ie raadt waar het over gaat!

HOREN, ZIEN & SCHRIJVEN  voor groep 6, 7, 8
We beginnen met een luisteroefening, bij een cd met vreemde piep- en knerpgeluiden. Dan lezen we het gedicht Wat je kan zien, maar niet kan horen. Vervolgens maken de kinderen andersom-gedichten: over wat je wel kan horen, maar niet zien. Ze illustreren hun gedicht in stripstijl.

Te horen maar niet te zien - PuckTe horen maar niet te zien - Puck
Meer schrijfworkshops
Stichting Schrijvers School Samenleving

De GriezelGraaf

 
Met kinderen van basisschool De Kameleon in Den Bosch maken Huub Smits en ik een griezelkrant. De redactie bestaat uit vier journalisten en vier fotografen/opmakers uit groep 6.
Deze week interviewden de kinderen de lezersredacteur van het Brabants Dagblad, Tjeu van Ras.

Groep 6 van De Kameleon interviewt de lezersredacteur van de krantGroep 6 van De Kameleon interviewt de lezersredacteur van de krant

Daarna kozen ze een naam voor hun krant.
Omdat de school in de Graafsewijk ligt, werd het: De GriezelGraaf.

Tonke Dragt, De Zevensprong
.
Hm, een griezelgraaf…
Was daar niet ook een boek over?
.
De Zevensprong .