✒ Tips van de Dichtpiet

illustratie: Daan Hoeksema (1879-1935)

Een geslaagd sinterklaasgedicht maken is minder lastig dan het lijkt. Beperk je tot één onderwerp, maak het jezelf niet te moeilijk, en hou rekening met je publiek!

Maak van een mug een olifant

Streef niet naar volledigheid of relevantie. Wat oom Henk dit jaar allemaal heeft meegemaakt, weten we wel. (Of juist niet. Dan kun je de plank akelig misslaan.)

Ga liever uit van iets kleins en overzichtelijks. Haar afgeknipt, sleutels verloren, paardrijles, enkel verstuikt, altijd een rode sjaal om. Dat werk. Met overdrijving en ironie is van iedere prozaïsche mug een poëtische olifant te maken.

– Verwacht niet dat Sint je nog herkent als je telkens een ander kapsel hebt!
– Hoe zou een wereld zonder sleutels eruitzien?
– Sints herinneringen aan zijn eerste schimmelrijles.
– Welke blessures kan Piet wel niet oplopen op het dak?
– Ode aan rood.

Hou het kort, hooguit één kantje.

✒︎

Bepaal eerst je onderwerp:

– eigenschap/belevenis van de ontvanger?
   (baard, slordigheid, dieet, examen, kat, dansles)
– kenmerk/betekenis van het cadeau?
   (zorgt voor …, helpt tegen …, past bij …, lijkt op …)
– actualiteit?
   (chocola maakt gelukkig, robots rukken op)

✒︎

Kies dan een passende vorm:

Zonder rijm
– dialoog?
   (voer Sint, Winkelpiet, Inpakpiet enz. sprekend op)
– naamdicht/acrostichon?
   (beginletters van versregels vormen naam of kreet)

Met rijm
– bestaand (sinterklaas)versje als stramien?
   (volg het metrum, handhaaf de herkenningsregels)
– rijmschema abcb of abca?
   (veel mogelijkheden, soepel en onnadrukkelijk)

✒︎

Besteed aandacht aan de presentatie:

Geef de ontvanger houvast bij het voorlezen. Moet de tekst gezongen worden? Zet dat er dan boven. Markeer zo nodig woorden die beklemtoond moeten worden. Laat bij een acrostichon de beginletters opvallen, anders heb je voor niks gezwoegd :-)

Handschrift
Alleen doen als je echt een leesbaar handschrift hebt! Schrijf extra duidelijk en niet te klein.

Print
Kies een ‘gewoon’ lettertype, geen sierletters. Iets groter corps, ruime regelafstand, heldere lay-out.

Nieuwsbriefmeisje
Af en toe een schrijfidee in je mailbox?
Meld je aan voor mijn tips & nieuwtjes.

Deel deze tips gerust met anderen, maar vermeld dan wel mijn naam.
Licentie: CC by-nc-sa. Commercieel gebruik is niet toegestaan.

Dicht mee met (o.a.) deze twee

Slau & Shake - afbeeldingen publiek domein
Taaltechnoloog Jan Landsbergen merkte dat hij gedichten soms te snel las.
Dus bedacht hij een spel om zichzelf, en anderen, te dwingen tot preciezer lezen.

Iedere dag krijg je een ander gedicht voorgeschoteld, regel voor regel.
Van sommige regels zie je alleen het begin; dat moet je aanvullen met woorden uit een lijst.
In de expertmodus bevat die lijst ook misleidende woorden.

Leuk? Speel dan ook eens Slauerhoffje: raad (uit drie mogelijkheden) zijn volgende regel.

Speel een gedicht
Slauerhoffspel

Eerder maakte Landsbergen een Engelse versie.
Extraatje daarbij: dichten met Shakespeare.

Play a poem
Make a Shakespeare sonnet